لینک دهی، ایجاد ارتباط بین یادداشت‌ها

برای بهبود یادگیری باید ساختارمند فکر کنیم و مشخص کنیم هر قطعۀ دانش، کجای ساختار ذهنی ما قرار دارد. آیا این مطلب با سایر مطالب مرتبط است؟ کیفیت این رابطه به چه شکل است؟ مکمل مباحث قبلی است یا مخالف آن‌ها؟

در مرحله یادداشت‌سازی باید این ارتباطات را بررسی کرده و پاسخ شفاف و روشنی برای این سوالات پیدا کنید. بعد از پیدا کردن روابط با استفاده از لینک‌های داخلی می‌توانید مطالب را به یکدیگر متصل کنید. لینک‌ها مثل نخ تسبیح از بین دانه‌ها عبور کرده و شبکه‌ای منسجم و ساختارمند می‌سازند.

پس برای بهره‌وری بیشتر و بهبود یادگیری مثل یک دیپلمات دنبال روابط باشید. نوشته‌ها را تحریم نکنید و از منزوی شدن کشورتان جلوگیری کنید. اجازه بدهید پیوندها و ارتباطات متعددی شکل بگیرد.(+)

تاثیر لینک دهی بر یادگیری

مغز ما بیشتر شبیه یک شبکه از سیناپس های به هم پیوسته عمل می کند. افکار ما توسط سیگنال هایی ساخته می شود که نورون های مغز به یکدیگر ارسال میکنند. این نورون ها به یکدیگر متصل می شوند و پیوند های مغزی را می سازند.

یادگیری عمیق زمانی اتفاق می افتد که این اتصال ها بیشتر شوند و پیوند های عمیق تری ایجاد کنند. به همین خاطر پوشه بندی اصلا روش مناسبی برای سازماندهی یادداشت ها نیست چون ساختار سلسله مراتبی ارتباط بین یادداشت ها را قطع می کند.

در پوشه بندی شما فقط یادداشت های والد و فرزند را مشخص می کنید در حالی که در یک خانواده خواهر، برادر، عموزاده و عمه زاده هم وجود دارد. اما لینک دهی دقیقا در راستای فرایند یادگیری مغز عمل میکند.

تفکر لزوما از نقطه الف به ب نیست. مثل پیکسل های عکس ما نقطه های مختلفی را ایجاد میکنیم. به تدریج با افزایش نقطه ها یک تصویر کلان می‌سازیم.

پیشنهاد هایی برای لینک‌سازی

اگر قصد دارید لینک‌سازی داخلی را به شکل حرفه‌ای انجام دهید چند پیشنهاد برای شما دارم:

۱. سنگ زیربنای مباحث را مشخص کنید

وقتی یادداشت‌برداری می‌کنید به تدریج مطالب حول یک موضوع مشخص افزایش می‌یابد. در این مرحله به یک یادداشت کلیدی نیاز دارید که محوریت کلی بحث را بیان کرده و اولویت و ترتیب نوشته‌ها را مشخص کند. این یادداشت در واقع سنگ زیربنای مباحث شماست که هسته‌ی مرکزی مطالب را تشکیل می‌دهد. می‌توانید نوشته‌های مرتبط را به آن ارجاع داده و شبکه‌ای ساختارمند و منسجم از آموخته‌های خود بسازید.

۲. محتوای یتیم را شناسایی کنید

محتوای یتیم اصطلاحی است که در سئو مطرح می‌شود. محتوای یتیم به صفحاتی گفته می‌شود که بک‌لینک داخلی ندارد. یعنی از هیچ یادداشتی به آن‌ها ارجاع داده نشده است. سئوکارها با لینک‌سازی تلاش می‌کنند علاوه بر معرفی صفحات به موتورهای جتسجو مثل گوگل، احتمال خواندن این صفحات توسط کاربران را افزایش دهند.

محتوای یتیم فقط اختصاص به سئو و طراحی سایت ندارد. شما هم می‌توانید با شناسایی محتوای یتیم و لینک‌سازی قوی از پراکندگی نوشته‌های‌تان جلوگیری کنید.¹

اگر از نرم افزار ابسیدین(Obsidian) استفاده کنید به راحتی می‌توانید از بخش backlink و Graph view محتوای یتیم را شناسایی کنید. به‌عنوان نمونه به همین سایت که با کمک ابسیدین و کوارتز ساخته شده نگاه کنید. بخش «نمای گراف» را باز کنید. نقطه‌هایی که به اطراف پراکنده شدند و هیچ اتصالی با سایر نقاط ندارند محتوای یتیم هستند. در بخش «بک‌لینک» نیز فهرست نوشته‌ها نشان می‌دهد که این یادداشت محتوای یتیم نیست چون از صفحات مختلفی به آن ارجاع داده شده است.

۳. از میوه‌های پیوندی الهام بگیرید

بعضی از روابط کاملا آشکار و محسوس است. به محض بازخوانی مطالب متوجه می‌شوید که این نوشته ارتباطی با مطالب قبلی دارد. فقط نیاز به پیدا کردن و کشف کردن دارد. اما همیشه ارتباط بین مطالب شفاف و واضح نیست. ممکن است در ظاهر هیچ ارتباطی بین مطلب الف و ب نباشد اما یک ذهن خلاق می‌تواند از بین مطالب نامربوط اتصال‌های جدید ایجاد کند. درست مثل میوه‌های پیوندی. میوه الف هیچ ربطی به میوه ب ندارد اما باغبان کنجکاو شاخه‌ای از درخت الف را به شاخه‌ای از درخت ب پیوند میزند و محصول سومی از آن برداشت می‌کند. به این ترتیب ارتباط میان بعضی از مطالب نه با کشف کردن بلکه با خلق کردن به دست می‌آید.

۴. یادگیری کریستالی را تمرین کنید

می توانید از تکنیک یادگیری کریستالی استفاده کنید. در این روش تلاش می‌کنید ارتباط بین دانسته های قبلی را کشف کنید.

## ابزار مناسب بهترین ابزار برای لینک دهی [[obsidian review|نرم افزار ابسیدین]] است که با محوریت لینک‌های داخلی ساخته شده است. ویکی لینک و گراف ویو از جمله قابلیت های جذاب ابسیدین است که ایجاد ارتباط بین مطالب را بسیار آسان کرده. بخش گراف ویو در واقع شمایلی از تفکر شما را نشان می دهد. اینکه چه طور نقطه ها به یکدیگر متصل شده اند و مجموعه ای از افکار و پیوندهای مغزی را ساخته اند.

البته نرم افزار های دیگری هم وجود دارند که با محوریت لینک سازی ساخته شده اند مثل Logseq وRoam Research.

Footnotes

1. البته با این تفاوت که لینک های شما ارتباط واقعی دارند. در سئو صرفا برای بهینه سازی لینک های متعددی داخل صفحه قرار داده می‌شود بدون اینکه ارتباط حقیقی بین صفحات وجود داشته باشد. ↩